2.193

Wystarczy, że wyjedziemy przed siebie (z nielatami na tylnym siedzeniu i z walizami w bagażniku), żeby się do mnie przyplątał jakiś niespodziewany Leitmotiv wycieczki. A to patriotyzm w niezobowiązujących formach, a to wrzask w przestrzeni - używając arcytrafnego określenia Piotra Sarzyńskiego.

Było tak. Ruszyliśmy na południowy wschód i okolica do mnie zawyła.

Dlaczego zawyła dopiero w Podkarpackim? Nie wiem.

Bo pierwsze pięćset ileś kilometrów to albo Heimat albo dużo autostrady i mało widać? (poza tym – drzemałam na siedzeniu pasażera)

Bo co prawda na zachodzie nad Wartą też nie jesteśmy bez winy, ale tu mi się już oko przyzwyczaiło? Więcej, tutaj jednak kontrast między naturą a architekturą jest mniejszy (to ma być potężny komplement dla Podkarpackiego). Tam, na południowym wschodzie, na samiutkim południowo-wschodnim cyplu RP natura naprawdę zapiera dech w piersiach. Więc architektoniczne wytwory ludzkiej ręki tym bardziej obrażają okolicę.

Jedziemy. Turli turli. Obudziłam się i łypię.

Jedziemy i się biję pokutnie w zbiorową pierś narodu, narodzie, po co ci przy drogach taki gąszcz reklam, że nie widać pobocza, reklam też zresztą w gruncie rzeczy nie widać, widać kakofonię kolorów, numerów telefonów i tekstów, których przejeżdżając nie da się odczytać, bo są za małą czcionką i za gęsto, bezużyteczny zbytek treści (zawory hydrauliczne, opony używane, glazura, zakład usług pogrzebowych, kompleksowo, pomidory za 3,69).

Narodzie, po cóżeś to sobie uczynił, że z drogi nie dojrzysz kotliny, za to rzędy obłupanych tablic, każda w innym formacie i w innym braku estetyki, każda wyje tu jestem!, przydrożna putanica ze sklejki?

Tam, gdzie byliśmy jest wąsko. Raczej klaustrofobicznie, jeżeli się migusiem przyjechało z rozległych, nizinnych przestrzeni. Wąsko, pagórki z prawej i z lewej, droga się malowniczo między nimi wije, a tuż przy drodze stoi chata. Drewniana. Ma sto pięćdziesiąt lat i doskonałe proporcje długości do wysokości i tak dalej, rozmieszczenia otworów okiennych, z godnością się chyli ku ziemi. Gospodarze się już w ubiegłym wieku przenieśli do domu z cegieł. Dom jest trzypiętrowy, z budowlaną fantazją, z podwyższoną piwnicą, z balkonami na każdym piętrze (a nie przyjemniej by się siedziało wprost na trawniku? o narodzie, narodzie, do którego przynależę …). Górnych pięter domu nikt od zawsze chyba nie używa, bo w szczerbatych oknach zawieszono wzorzyste tkaniny. W każdym inną. Przed domem – resztka pustaków z budowy, od 1981 przykrytych plandeką. Jakieś deski. Ciągnik Ursus, rocznik tużpowojenny, nieużywany od czasu oddania murowanego domostwa do użytku. Kawał sfatygowanej siatki zamiast płotu (narodzie, po co ci tu płot?). Sporo złomu, archiwalnych maszyn rolniczych, przydasi z rdzy i zbutwienia. Dużo wyrośniętych chwastów.

To jednak chyba nie z biedy.

Jest samochód. Albo i dwa. Poza tym - ile kosztuje uprzątnięcie własnego przydomowego burdelu?

Jedziemy kulawą trasą do Komańczy, jeden pas jezdni jest zdarty w półmetrowe wyrwy, turlamy się wąską wstążką asfaltu w ruchu wahadłowym, dwadzieścia kilometrów w godzinę, a tuż obok przejeżdżających aut, na skraju drogi kuca dwójka dzieci. Nachylają się nad wyłomem w asfalcie, jedno i drugie z patykiem i łowią. Buro, ponuro, beznamiętnie. Błoto, niedola, mizeria.

(jasne, przyjechała paniusia z miasta, wyfiokowała się, nadęła i wydziwia)

Paniusia z miasta i reszta wycieczki dwie posesje wcześniej minęła wypaśny plac zabaw, niechybnie wystawiony przez lokalną gminę za środki z dotacji na sport, kulturę albo na coś tam. Na wspieranie rodziny. Na kolorowym placu zabaw nie bawiło się żadne dziecko.

Więc to, nad czym należałoby zapłakać to nie – wstrząsający skądinąd – widok dzieci pławiących patyki na ulicy (a precyzyjniej – na dość ruchliwej trasie 892), ale – dlaczego nikt im nie pokazał, że można na huśtawki albo do piaskownicy?

Narodzie, narodzie.

Uwiera mnie ta przestrzeń i ten sposób myślenia.

A z drugiej strony, patrząc od pełnej strony szklanki (jakże malowniczo pełnej!) - po ubiegłorocznej, dość pobieżnej eksploracji Bieszczad (z nogą w ortezie kuśtykałam tylko nad Zalewem) ruszyliśmy w tym roku z impetem na połoniny.

O bogowie górotwórczych wypiętrzeń, jakże tam jest pięknie!

(a wrażenie, jakobym JUŻ nie nadążała na szlaku za nielatami jest błędne)